Nederlux: ‘PFAS-vrije doeken – en garens – worden de norm’

‘Beleggers doen oproep aan chemiebedrijven: stop met PFAS produceren’. Zomaar een kop uit een kwaliteitskrant in november van dit jaar. En die staat niet op zich. Rond PFAS is immers een heleboel te doen en dat blijkt ook de producenten van zonweringdoek te beroeren. Die doen daarom inmiddels hun uiterste best om PFAS-vrije doeken aan te bieden. En niet ten onrechte, want PFAS is schadelijk voor het milieu en de doeken die ermee zijn nabewerkt, gaan op termijn verboden worden. 

Zonweringdoeken ondergaan een nabehandeling om ze duurzaam, water-, olie- en vuilafstotend, schimmelwerend, rotbestendig, enzovoorts, enzovoorts te maken. “Op zich allemaal heel nuttig, want de eindgebruiker wil een kwalitatief hoogwaardig doek dat liefst zo lang mogelijk mooi blijft”, zegt Klaas Jan Postma van NederLux, confectioneur van zonwering- en screendoeken. “Maar bij de nabehandeling worden ook PFAS-chemicaliën gebruikt. Dat gebruik zijn de belangrijke doekfabrikanten nu dus aan het afbouwen.” 

In Z&R 4 stond al te lezen dat Sattler SUN-TEX heeft laten weten dat de productie van hun doeken ELEMENTS en LUMERA in september 2023 al is omgezet naar PFAS-vrij. Dat is ruim voordat de nieuwe certificeringsrichtlijnen van OEKO-TEX®, een onafhankelijke organisatie voor het testen en certificeren van textiel en leer, van kracht worden. 

Dickson Constant geeft aan al vanaf 2015 aanzienlijk te hebben geïnvesteerd in R&D om in samenwerking met erkende onderzoekslaboratoria en universiteiten alternatieven voor PFAS-chemicaliën te ontwikkelen. Het resultaat van die inspanningen is dat Dickson progressief alle PFAS-chemicaliën gaat uitbannen en dat tegen eind 2023 alle nieuw geproduceerde Sunbrella®- en Dickson®-producten volledig PFAS-vrij zullen zijn. 

Ook Schmitz Textiles gaat eind 2023 over op een PFAS-vrije veredeling van zijn swela polyester zonweringdoeken en zal daarmee ook de certificering volgens OEKO-TEX® Standard 100 bereiken. Het bedrijf geeft aan een alternatief voor PFAS te hebben ontwikkeld dat ecologisch onschadelijk is, goede fabricage-eigenschappen heeft en een overeenkomstige bescherming biedt als de op de oorspronkelijk wijze nabewerkte doeken. 

De drie doekproducenten benadrukken dat de overgang naar een nabewerking zonder PFAS geen invloed zal hebben op de duurzaamheid en reinigbaarheid van hun zonweringdoeken en dat de goede weerstand tegen waterindringing behouden blijft. Alleen de olieafstotendheid zal afnemen, een uitdaging die voor alle doekproducenten geldt. 

Overigens stopt de PFAS-discussie niet bij het doek. “NederLux gebruikt voor de confectie van zonweringdoeken Tenara-garen”, vertelt Postma. “Daar zitten ook PFAS-bestanddelen in en er zal daarom op termijn ook een alternatief voor moeten komen. Overigens verlijmen wij ongeveer 85% van de doeken en daardoor zijn de gevolgen van de afbouw van het Tenara-garen minder groot, maar de boven- en onderzoom worden wel nog steeds gestikt en daarvoor zal in ieder geval vanaf 2025 een passend alternatief moeten worden geboden.”