ALLES WAT U AL WEET OVER SCREENZONWERING

U bent lezer van Z&R, dus óf fabrikant, óf leverancier, óf zonweringdealer. U weet dus al álles over screens! U zou dus verder kunnen bladeren, want alles wat in dit artikel staat, is gesneden koek voor u. Of wilt u de feiten nog een keer op een rijtje?

Een screen is een verticale zonwering die opent en sluit in het gevelvlak. Door de verticale stand beschermen screens ook goed tegen een laagstaande zon. Dat is vooral handig bij op het oosten of westen georiënteerde ramen, inderdaad vanwege de opkomende en ondergaande zon. De openingsfactor van het doek speelt dan wel een rol: als de zon er recht opstaat, kan ze gemakkelijker ‘door’ het doek dringen. Doordat een screen praktisch tegen het raam wordt gemonteerd, wordt ook de zoninval van de zijkant geweerd. De hoeveelheid binnenvallende zonnewarmte en -straling die kan binnendringen, kan met screens substantieel worden gereduceerd, mede afhankelijk van de gekozen doeksoort.

De uitdagers van de screen

Een screen is één van de opties om de zon te weren. Dit zijn de belangrijkste uitdagers:

Rolluik – Houdt zon en warmte buiten, maar biedt geen doorkijk.

Buitenjaloezie – Houdt de warmte buiten. Weert ook de laagstaande zon.

Uitvalscherm – Windbestendigheid afhankelijk van het valarmsysteem. Behoud van doorkijk naar buiten.

Knikarmscherm – Vooral een terraszonwering. Behoud van doorkijk naar buiten.

Markies – Windvast, met behoud van doorkijk naar buiten. Weert ook (zon)licht dat van de zijkant binnenvalt.

Wat zijn belangrijke aandachtspunten bij de aanschaf van screens? Een overzicht.

Doeksoort

Voor screens worden twee soorten doeken gebruikt. De meest stabiele doeken bestaan uit geweven glasvezel met een pvc-coating. Ze kunnen grote afmetingen tot wel zes meter aan en zijn leverbaar in vele kleuren en met verschillende openingsfactoren.

Het tweede doektype bestaat uit polyestervezel met een pvc-coating. Dit doek is in meer openingsfactoren te verkrijgen maar iets beperkter in afmetingen. Het is eveneens in veel kleuren leverbaar.

Doorzicht en inkijk

De openingsfactor van screendoek kan variëren van 1 tot 15%, wat betekent dat 1 tot 15% van daglicht, warmte en energie doorheen gaat. In Nederland en België wordt meestal gekozen voor openingsfactor van rond de 5%.

Doorkijk gaat van donker naar licht: overdag: overdag van binnen naar buiten, als het buiten donker is en binnen licht andersom. Indien gewenst kan daarop worden geanticipeerd met een doek met een geringe openheid van 1 of zelfs 0%. Dat laatste doek kan aan de binnenzijde van een grijze coating zijn voorzien, waardoor het volledig verduistert.

Kleur van het doek

De kleur van het doek is natuurlijk allereerst een kwestie van persoonlijke smaak. Maar de kleur beïnvloedt ook de eigenschappen van het doek: lichte kleuren reflecteren beter, donkere doeken zorgen voor beter doorzicht. Deskundigen vinden zwart de beste doekkleur omdat er dan het minste zonlicht op het glas valt en de warmte dus het best wordt geweerd.

Kleur van de hardware

Als we dan toch over kleur bezig zijn: dan ook maar meteen de kleur van de hardware, zoals kast, geleiders en onderlat. Een screen wordt in of op de dag geplaatst, vlakbij of op het kozijn. Logisch dat meestal wordt gekozen voor de kleur van de kozijnen.

Geleidingssysteem

Screens kunnen met of zonder zijgeleiding zijn uitgevoerd. Zonder betekent dat alleen de onderlat wordt geleid in een geleider of door een staaldraad. Het doek hangt verder los en tussen doek en geleider bevindt zich een licht-/luchtspleet. Tegenwoordig wordt steeds vaker voor ritsscreens gekozen. Het doek wordt dan aan de zijkanten middels een rits in de zijgeleiders gefixeerd. Voordelen: geen lichtspleet en windvaster (geen gescheurde doeken). Sommige fabrikanten claimen daarnaast dat hun ritsscreens insectenwerend zijn.

Bediening

Screens zonder rits kunnen eventueel met de hand worden bediend, maar om een ritsscreen te openen, is enige kracht nodig en dan is motoraandrijving een beter idee. Screens met een motor kunnen op verschillende manieren worden aangestuurd: met een schakelaar op de muur, een afstandsbediening of met een app op smartphone of tablet. Inpassing in een huisbesturing is natuurlijk ook een optie, evenals een weersafhankelijke regeling met zonnesensor. Een windsensor is voor ritsscreens eigenlijk niet nodig: ze kunnen tot wel 12 beaufort aan.

Op of in de muur?

In Nederland nauwelijks een vraag, want de Nederlandse spouwen zijn in de meeste gevallen te smal voor inbouw, al begint daar bij nieuwbouw enige verandering in te komen. In België is inbouw wel vaak een optie, eventueel bij een renovatie. Er komen steeds meer geïsoleerde en zelfs luchtdichte systemen die ook uitstekende energieprestaties hebben.

Screens en energieprestatie

Bij bouwplannen is het streven vaak gericht op zoveel mogelijk licht en warmte in huis, door grote ramen op het oosten, westen en zuiden. Het nadeel is opwarming of zelfs oververhitting. Screens – zeker als ze weersafhankelijk worden bestuurd – kunnen opwarming en dus koelbehoefte voorkomen en daarmee substantieel bijdragen aan de energieprestatie van woningen, maar ook van utiliteitsgebouwen.

Hoe lang gaat zo’n screen eigenlijk mee?

Moderne screens hebben een lange levensduur, zeker als het doek links en rechts is gefixeerd middels een rits, zodat de wind er geen vat op kan krijgen en het doek niet kan klapperen.